Để xử lý vết nứt tường nhà, trước hết chúng ta phải hiểu nguyên nhân nứt tường là gì?
Thực tế, việc xử lý vết nứt tường nhà có thể do một hay nhiều nguyên nhân, tùy trường hợp và mức độ mà chúng ta có biện pháp xử lý khắc phục khác nhau:
Vết nứt tường nhà nhà do đặc điểm khách quan
- Do đặc điểm khí hậu nóng ẩm của Việt Nam, mùa thì khô, mùa lại ẩm kéo dài nên hiện tượng nứt trần, nứt tường, nứt cổ trần rất hay xảy ra. Những sự cố này rất khó xử lý, thông thường nếu trám vá bằng các vật liệu gốc ximăng, bitum nhựa đường hay các vật liệu kém đàn hồi, khi công trình có chuyển vị, co dãn do nhiệt vết nứt lại tiếp tục xuất hiện, không xử lý triệt để được.
- Những ngôi nhà được xây dựng từ lâu ở nông thôn thường bị tác động bởi thời tiết trong quá trình dài thì tường sẽ bị ẩm mốc, bong tróc và nứt nẻ.
- Các chỗ tiếp giáp tường và cột, tường và đà, các chỗ góc tường, góc cửa đi cửa sổ … chịu nhiều tác động như lún cục bộ, sự thay đổi nhiệt độ (đang nắng chang chang mưa ào ào) sẽ nứt tường, nứt vữa làm thẩm thấu qua lớp vữa và tường. Khi vết nứt tường bê tông do khí hậu sẽ đơn giản hơn xử lý nứt tường do yếu tố kỹ thuật gây ra.
Do nguyên nhân chủ quan
Chủ đầu tư tiết kiệm hoặc sử dụng sai công năng so với thiết kế ban đầu
Có rất nhiều chủ đầu tư khi thấy nhà bên cạnh cũng làm lớn như nhà mình chỉ làm móng băng thì yêu cầu đơn vị thiết kế móng băng chỉ vì lý do đơn giản: tiết kiệm. Những biệt thự tương đối lớn không thể tiết kiệm khi làm móng, gia cố móng vì nó ảnh hưởng đến trọng tải ngôi nhà. Cũng có nhiều người khi thiết kế là nhà ở, nhưng trong quá trình sử dụng đã chuyển đổi công năng thành kho chứa hàng, sàn nhảy, … Đây là một số những ví dụ điển hình thường gặp.
Do kỹ thuật thi công trát
Vết nứt cạn, nhẹ, hình chân chim, phát triển theo nhiều phương thường chỉ nằm ở lớp vữa trát, không ăn sâu vào tường gạch… thường có các lý do: kỹ thuật tô tường (tường khô quá vẫn tô, hồ trộn không đều, hồ tô mỏng – tối thiểu phải 1cm, tô xong bị nắng nhiều, không dưỡng hộ đúng…). Hoặc việc tô trát và sơn nước không đúng kỹ thuật, thi công sai quy trình dẫn đến việc phải xử lý vết nứt tường bê tông khó khăn hơn, nghiêm trọng hơn.
Các vết nứt phát triển về chiều dài, độ rộng theo thời gian. Nếu theo dõi cỡ 8 tháng thì vết nứt phát triển chủ yếu theo 6 tháng đầu, đặc biệt là trong tuần đầu tiên. Do mastic đàn hồi nên chỉ khi vết nứt đủ lớn, cường độ kéo đủ lớn vượt qua cường độ kéo của mastic thì ta mới thấy vết nứt dù nó đã nứt trước đó. Nên lưu ý điều này khi đánh giá nứt và xử lý vết nứt tường gạch.
Các vết nứt xảy ra do vữa tô tường thường vì các nguyên nhân sau
Tường xây trong thời gian ngắn sau tô ngay dẫn đến độ ẩm khác nhau của mạch vữa và gạch. Tường không phẳng, mạch vữa không được miết gọn gàng dẫn đến việc lớp vữa tô không đều gây co ngót cục bộ và nứt vữa làm nước mưa thẩm thấu qua lớp vữa.
- Do xây tường không chuẩn, mạch vữa không “no” dẫn đến thẩm thấu qua mạch vữa. Khi xây tô xong nếu thiếu nước ,để phản ứng thuỷ hoá xảy ra không hết:cấp phối quá ít hoặc quá nhiều xi măng, tô tường quanh thời điểm giữa trưa nắng, chà mặt quá kỹ, quá láng mà không trát hồ dầu, tường không tưới nước hoặc tưới nước rồi tô ngay.
- Hồ tô quá nhiều nước (xi măng) khi đông cứng trong môi trường không khí và xi măng đông cứng trong môi trường nước khác nhau). Sử dụng hồ tô xi măng mác cao,tạo ra các vùng ứng suầt kéo cục bộ do sức căng bề mặt khi co ngót lớp hồ tô, gây kéo căng trên bề măt khi hồ xi măng đông cứng do phản ứng thuỷ hoá và tạo cường độ.(đặc tính của xi măng khi đông cứng trong không khí thì co ngót thể tích).
- Cát quá mịn. Cát dùng xây tô có hàm lượng sét tương đối lớn
- Các vết nứt vữa ở cột thường chủ yếu do tô quá dày (>1.5 cm) hay bề mặt quá láng
- Gạch xây dùng loại không tốt lắm. Gạch ép ướt nung theo công nghệ cổ truyền dễ bị nứt hơn gạch ép khô nung lò tuy-nen.
Do thiết kế tính toán sai kết cấu cột, dầm, sàn
Thông thường do không khảo sát địa chất nền đất xây dựng công trình hoặc báo cáo khảo sát địa chất sai. Cũng có thể chỉ có những nhà quy mô lớn mới thực hiện khảo sát địa chất. Hoặc có khảo sát địa chất nhưng tính toán thiết kế kết cấu sai như không tính đủ tải trọng của công trình (tải trọng tĩnh và tải trọng động), tính sai kết cấu móng…
Đối với nhà dân dụng quy mô nhỏ, rất ít người bỏ ra một số tiền không nhỏ để khảo sát địa chất chống nứt bê tông. Do đó đơn vị thiết kế thường dựa vào kinh nghiệm và đôi khi là thực tế những công trình kề bên đã thi công để đưa ra quyết định cho giải pháp kết cấu móng, vì thế chúng ta cần rút kinh nghiệm để xem xét gia cố móng nhà cẩn trọng để loại bỏ khả năng vết nứt tường bê tông do kết cấu móng nhà.
Do tác động vật lí vào tường
Nếu như chúng ta tác dụng một lực mạnh vào tường, ví dụ như dùng búa hoặc đinh đóng vào tường cũng rất dễ gây nứt tường. Chính vì thế mà những ai có dự định thuê nhà hoặc thuê phòng trọ nên lưu ý, cần phải kiểm tra kỹ lưỡng, xung quanh khu vực đóng kệ bếp, kệ tủ hoặc giá sách,… tường có bị rạn nứt hay không? Nếu xuất hiện những vết nứt chân chim cũng phải báo cho chủ nhà biết để kịp thời sửa chữa, vì những vết nứt này lan ra rất nhanh.
Những hậu quả vết nứt tường bê tông
- Gây mất giá trị thẩm mĩ của ngôi nhà, bức tưởng trở nên rất xấu.
- Có khả năng lây lan và bong tróc theo các mảng tường.
- Tốn thời gian và chi phí sửa lại nhà, gia cố tường.
- Nứt tường nhà có nguy hiểm không? Nếu tường nứt sâu thì rất dễ bị đổ gây thiệt hại nội thất và có thể nguy hiểm đến tính mạng con người. Đây là lí do quan trọng nhất để chúng ta không thể không xử lý vết nứt tường bê tông triệt để.
- Đối với nhà cao tầng còn nguy hiểm hơn vì các mảng tưởng bị nứt rơi ra ở các tầng dưới thì kết cấu các tầng trên cũng sẽ bị ảnh hưởng. Bên cạnh nứt tường, chúng ta cần lưu ý cả cách xử lý nứt trần nhà vì nó cũng liên quan đến hệ tường. và việc nứt sàn bê tông.
Một số giải pháp xử lý vết nứt tường bê tông cho nhà dân dụng đơn giản và hiệu quả
Phòng bệnh hơn chữa bệnh
Chủ đầu tư cần lưu ý đến các hồ sơ thiết kế, kết cấu, kiến trúc, điện nước. Nếu không đọc được, có thể nhờ bên tư vấn thiết kế chỉ để cùng người giám sát thi công theo dõi tiến độ xây dựng đúng với yêu cầu đã thể hiện rõ trong các bản vẽ, thuyết minh…Những bản vẽ nhà nhỏ 1 tầng đơn giản thì thường không cần thiết kế nhưng những bản vẽ nhà 2 tầng, 3 tầng thì nhất phải thuê kiến trúc sư hoàn thành để không xảy ra những lỗi kỹ thuật.
Những ngôi nhà cao tầng bản vẽ phức tạp cần đọc đúng các chi tiết để không thi công sai dẫn đến xuất hiện các vết nứt tường
Trên nguyên tắc, người giám sát phải viết một cuốn nhật ký công trình và bên thi công cũng viết như thế, ghi lại tiến trình xây dựng cho đến khi hoàn công.
Hai cuốn này lưu chung với toàn bộ hồ sơ nhà, nó như bộ lý lịch, khi cần kiểm tra, phải xem lại lý lịch nhà, hồ sơ thiết kế…
Thông thường có sự cố nứt xẻ thì bên thi công phải sửa chữa và như vậy họ vẫn phải chịu trách nhiệm nếu về sau vẫn tái diễn. Trường hợp bị nặng, phải thuê đơn vị kiểm định độc lập và từ đó mới xử lý vết nứt tường bê tông.
Khi thi công trát tường, tô tường, phải theo đúng quy trình và đúng kỹ thuật; chọn những vật liệu có chất lượng tốt trên thị trường; không nên vì tiết kiệm chi phí mà sử dụng vật liệu chất lượng kém.
Đối với sự tác động của khí hậu; chúng ta nên sử dụng những cách thức; những biện pháp chống thấm ngay từ ban đầu để tường không bị bong tróc; nứt nẻ và sử dụng rèm để tránh ánh nắng tác động trực tiếp vào tường thường xuyên; đó cũng là cách chữa tường bị nứt từ ban đầu.
Những cách xử lý vết nứt tường nhà hiệu quả
Nứt tường và xử lý vết nứt tường ở các vị trí nguy hiểm có khả năng nứt cao; như chỗ tiếp giáp tường – cột;, tường – đà hay ở các mép cửa; cửa sổ : Tiến hành đặt một lưới thép để chống nứt do biến dạng hay co ngót.
Bước 1: Trước tiên tô một lớp hồ dầu (xi măng nguyên chất); thật mỏng lên khu vực dự định đặt lưới thép đủ để giữ lưới thép.
Bước 2: Đặt lưới thép lên khu vực vừa tô.
Bước 3: Tô thêm lớp hồ dầu mỏng phía trên.
Bước 4: Tô tường bình thường
Lưu ý: Trong thực tế, không phải tất cả các chỗ tiếp giáp tường – cột; tường – đà, các mép cửa, cửa sổ đều bị nứt. Nhưng chỉ cần có 1 chỗ nứt cũng sẽ mất rất nhiều thời gian; và công sức để xử lý vết nứt tường; chưa kể đến những khó chịu khi vừa ở đã phải tiến hành khắc phục tường bị nứt.
Vì vậy, tuy rằng có tốn kém hơn chút đỉnh; nhưng chúng tôi quyết định đặt lưới thép ở tất cả các khu vực được coi là nguy hiểm; để đảm bảo chất lượng tuyệt đối cho công trình.
Thực ra, không phải không có người biết phương pháp trên để chống thấm cho công trình; vì các công trình theo tiêu chuẩn nước ngoài đều làm theo cách này; và trong các giáo trình xây dựng đều có đề cập đến.
Nhưng có lẽ do tập quán xây dựng của chúng ta; cả thầu và chủ nhà đều muốn giảm thiểu tất cả chi phí; nên phần kỹ thuật đã bị bỏ qua. Nhân tiện cũng nói luôn, do nhiều chủ nhà ham rẻ; và nhiều nhà thầu cố bỏ giá thấp để nhận công trình bằng mọi giá; nên rất nhiều yêu cầu bắt buộc đã bị coi thường. Đó chính là lý do dẫn đến các sự cố công trình xây dựng gần đây.
Xử lý vết nứt nhỏ, cạn kiểu chân chim
Đối với những trường hợp tường nhà bị nứt nhiều lớp nhỏ do lớp sơn quá mỏng; hoặc do hồ trộn không đều hoặc tường nhà đang bị khô nhưng vẫn tô. Khi xử lý vết nứt tường bê tông cần đục lớp hồ cũ dọc theo các vết nứt; xử lý kỹ, đủ ẩm và tô lại bằng vữa già xi măng, cát mịn. Nếu bị dộp, cần đục bỏ toàn bộ mảng tường để tô lại. Lớp hồ tô phải để tối thiểu 7 ngày mới cho xử lý chà, trét, sơn nước. Xử lý vết nứt bằng sơn đàn hồi; nhờ khả năng đàn hồi tới 300%, vết nứt sẽ được giải quyết triệt để; sau khi sử lý có thể sơn hoàn thiện.
Xử lý vết nứt lớn
Đối với những vết nứt lớn; chủ nhà cần phải xử lý nhanh chóng vì những vết nứt này lan rất nhanh; có thể làm cho vùng tường xung quanh cũng bị nứt. Đối với trường hợp này; tốt nhất gia chủ nên trám vữa vào những vết nứt để tạo sự bằng phẳng. Tiếp đến trát một lớp bột lên trên; và sơn một lớp sơn chống kiềm để xử lý vết nứt tường triệt để; vì trường hợp này rất nguy hiểm.
Xử lý vết nứt sâu
Tường bị nứt sâu thường là do nguyên nhân kỹ thuật xây dựng không đúng; hoặc không làm đúng quy trình xây dựng. Vết nứt sâu này ảnh hưởng sâu không lớp gạch, có thể lớp gạch bên trong cũng bị nứt. Đây là một trường hợp rất khó xử lý; đặc biệt đối với những người không có nhiều kinh nghiệm trong ngành xây dựng rất khó để khắc phục.
Tốt nhất gia chủ hãy thuê một đội ngũ xây dựng chuyên sửa nhà để khắc phục trường hợp này. Họ sẽ dùng máy cắt tạo rãnh sâu; làm sạch, ẩm và phụt vữa sửa chữa loại đông cứng nhanh bán sẵn; và trát lại bằng vữa trát thông thường. Có thể phải đập bức tường đi xây lại vì nứt sâu vào bên trong; rất nguy hiểm có thể đổ vỡ bất cứ lúc nào; vì thế bạn không thể lơ là nếu có tình trạng nứt tường
Vết nứt ở mép cửa
Cách sửa hiệu quả nhất để xử lý vết nứt tường nhà là đục lấy hẳn đà lanh tô ra; thay lại đà khác dài hơn, đủ neo hơn. Việc đập vỡ cục bộ đầu lanh tô; đắp vữa vào chỉ tăng độ cứng rất ít; thường không hiệu quả, nghĩa là sẽ bị các vết nứt bê tông trở lại một thời gian sau đó; nhất là khi cửa đóng mạnh.
