Phong thuỷ tốt xấu của một ngôi nhà là căn cứ trên nhiều loại yếu tố. Cụ thể như phương hướng, địa thế núi sông xung quanh, thời gian không gian hiện tại của ngôi nhà, và cũng tùy theo đại cuộc tốt xấu cuả sơn thủy mà suy đoán khu vực đại cát hay đại hung.
Nếu là đại cát thì khu vực này sẽ đại thịnh, người dân sẽ giàu có, phát phúc hơn, còn nếu trong đại cuộc không tốt, thì khu vực này sẽ không thịnh vượng. Ngoài ra, cũng có thể có những căn nhà tốt hơn do là cách cuộc trung cát, bình cát.
Chúng ta xem sự tốt xấu của phong thuỷ ngôi nhà ở, trước tiên là phải biết ngôi nhà này nằm ở hướng nào. Nếu dùng mắt thường để phán đoán phương hướng thì thường có sự sai lệch khá lớn, vì các mùa khác nhau có thể mặt trời sẽ mọc hoặc lặn hơi lệch hướng bình thường một chút. Thường trong phong thủy sử dụng la kinh để phán đoán, nếu không có la kinh, bạn có thể sử dụng la bàn thay thế để xác định phương hướng.
Sử dụng la bàn, trước tiên phải xác định được hướng nào là hướng chính Bắc; và hướng nào là hướng chính Nam. Với 360o Nam Bắc chia làm 8 phương vị bằng nhau, mỗi phương vị chiếm 45o; dùng hướng Bắc làm điểm trung tâm ở dưới. Bắc thiên (nghiêng về) đông 22.5o đều thuộc hướng Bắc, còn gọi là hướng “Khảm”. Từ hướng Bắc thuận theo chiều kim đồng hồ thì chia ra hướng Đông Bắc (Cấn); hướng Đông (Chấn), hướng Đông Nam (Tốn), hướng Nam (Ly); hướng Tây Nam (Khôn), hướng Tây (Đoài), hướng Tây Bắc (Càn). Tám phương hướng trên phân biệt ra dùng 1 đến 9 đại diện tham chiếu theo “Lạc thư cửu cung”.
Khi dùng la bàn để đo phương hướng; là nhìn từ hướng chính diện bức tường nhà để quyết định vị trí ngôi nhà; nói một cách đơn giản, mặt cửa tòa cao ốc hướng ra đường lớn gọi là “hướng”; ngược lại mặt quay lưng với tường gọi là “tọa”.
Ví dụ, đường của một ngôi nhà nằm ở hướng Bắc, nên gọi là tọa Ly (Nam) hướng Khảm (Bắc). Hoặc như đường của một ngôi nhà không cân bằng với nhà; nhưng vách tường ngôi nhà là nằm ở 20o Bắc thiên Đông; cũng cho là nằm trong phạm vi của hướng Đông Bắc; nên ngôi nhà này là tọa Khôn (Tây Nam) hướng Cấn (Đông Bắc).
Phương hướng của các ngôi nhà khác cũng dùng phương pháp này để tính. Tuy nhiên, khi sử dụng la bàn để đo phương hướng; cũng không hẳn chính xác hoàn toàn vì nhà thời nay thường dùng bêtông cốt thép; hoặc khối lượng sắt thép quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến từ tính trong la bàn. Vì vậy, nếu muốn biết vị trí chính xác của ngôi nhà thì nên ra bên ngoài cửa tòa nhà; mà dùng la bàn để đo đạc ở nhiều địa điểm khác nhau.
Khi đo đạc phương vị nhà ở; cũng cần chú ý đến phương vị của địa thế núi sông xung quanh. Ngọn núi cao hơn nhà mình ở gần đó là nằm ở hướng nào? Phương vị nhìn ra sông là hướng nào? Nếu như xung quanh ngôi nhà đều không nhìn thấy núi hay sông; thì những tòa lầu cao xung quanh có thể xem như núi, đường phố coi là sông; sau khi phán rõ Sơn và Thủy xung quanh ngôi nhà; thì bắt đầu phán đoán phong thủy ngôi nhà tốt hay xấu.
