Móng bè hay còn được gọi là móng toàn diện, là loại móng nông thường được sử dụng chủ yếu thi công ở những nơi có nền đất yếu, sức kháng nén yếu dù không hay có nước hoặc do yêu cầu cấu tạo của công trình như: dưới toàn bộ nhà có tầng hầm, kho hoặc bể vệ sinh, bồn chứa nước, hồi bơi, nhà cao tầng có kết cấu chịu lực nhậy lún lệch, lún không đều.
Loại móng bè trong xây dựng này có nhiệm vụ liên kết cũng như phân phối tải trọng từ chân kết cấu cho các cọc, đồng thời chuyển một phần tải trọng xuống đất nền tại vị trí tiếp xúc giữa đáy bè và đất nền.
Móng bè còn được sử dụng phổ biến ở những công trình xây dựng nhà cao tầng có kết cấu chịu lực nhậy lún lệch và lún không đều. Ở những công trình có nền đất yếu, móng bè sẽ là phương pháp an toàn và hiệu quả nhất bởi trọng lượng của móng sẽ được phân bổ đồng đều, trải rộng dưới toàn bộ công trình khiến tải trọng công trình cũng được giải đều trên nền đất, tránh được hiện tượng sụt lún.
Trong quá trình thi công móng bè sẽ trải rộng lên khắp bề mặt nền đất; các cột móng có thể theo dải dài, caro hay đơn lẻ.
Cấu tạo của móng bè
Móng bè bao gồm một lớp bê tông lót móng, bản móng trải rộng dưới toàn bộ công trình, dầm móng.
- Lớp bê tông lót dày 100mm.
- Chiều cao bản móng phổ thông: 200mm.
- Kích thước dầm móng phổ thông: 300×700(mm).
- Thép bản móng phổ thông: 2 lớp thép Φ12a200.
- Thép dầm móng phổ thông: thép dọc 6Φ(20-22), thép đai Φ8a150.
Hình dạng của móng bè
Bản phẳng
- Chiều dày của bản được chọn e=(1/6)1
- Với khoảng cách giữa các cột 1<9m
- Tải trọng khoảng 1.000 tấn/cột
Bản vòm ngược
- Sử dụng khi có yêu cầu về độ chịu uốn lớn
- Đối với các công trình không lớn, bản vòm có thể cấu tạo bằng gạch đá xây
- Bê tông với e=(0,031+0,30)m
- Độ võng của vòm f=1/7 1 ~ 1/10 1
Kiểu có sườn
- Chiều dày của bản được chọn e=(1/8)1 ~ (1/10)
- Với khoảng cách giữa cột 1>9m
- Hình thức cấu tạo theo 2 cách:
- Sườn nằm dưới có tiết diện hình thang (khả năng chống trượt gai tăng)
- Sườn nằm trên bản
Kiểu hộp
- Loại móng bè có khả năng phân bố đều lên nền đất những lực tập trung có tác động lên nó
- Có độ cứng lớn nhất và trọng lượng nhẹ
- Tuy nhiên, có nhược điểm là phải dùng nhiều thép và thi công phức tạp
- Giải pháp móng áp dụng cho nhiều tầng
- Nhà cao tầng có kết cấu khung chịu lực nhậy lún không đều (lún lệch)
Ưu điểm khi thi công móng bè bê tông
So với các loại móng khác thì loại móng này có nhiều ưu điểm hơn:
- Khi chịu lực tải trọng lớn, độc cứng lớn
- Không gian tự do thông thoáng thuận lợi cho việc bố trí tầng hầm
- Liên kết giữa bè và kết cấu chịu lực bên trên như vách
- Cột có độ cứng lớn phù hợp sơ đồ làm việc của công trình
- Các công trình cao tầng của nước ngoài thường sử dụng giải pháp móng bè cọc
- Chủ yếu là móng bè trên cọc nhồi và cọc barrette
- Chiều cao móng bè thường >2m
Quá trình thi công móng bè
Giai đoạn chuẩn bị thi công móng bè
Là công việc cần thiết trước khi bắt tay vào quá trình thi công móng bè, bạn cần chuẩn bị kỹ càng về nguyên vật liệu, máy móc thiết bị. Ngoài ra cần chuẩn bị mặt bằng thi công bao gồm giải phóng và san lấp mặt bằng để đảm bảo quá trình thi công diễn ra được thuận lợi nhất, đảm bảo chất lượng công trình về sau.
Đào đất hố móng
Trên diện tích đất thi công đã được giải phóng và san lấp ở giai đoạn trên, công việc tiếp theo cần làm là đào hố móng thi công. Hố móng được đào trên toàn bộ diện tích đất mà bản vẽ quy định.
Xây tường móng
Đổ bê tông giằng
Để đảm bảo chất lượng bê tông cũng như chất lượng toàn bộ công trình cần nhào trộn bê tông theo đúng tiêu chuẩn về liều lượng, từng thành phần và tiến hành đúng quy định, yêu cầu kỹ thuật. Theo cách thi công móng bè đúng chuẩn thì bê tông được đổ theo từng lớp, mỗi lớp bê tông dày khoảng từ 20cm – 30cm sẽ là hợp lý để đảm bảo cho sự liên kết giữa các lớp bê tông, lớp trên phải đổ chồng lên lớp dưới khi lớp dưới bắt đầu đông kết.
Nghiệm thu và bảo dưỡng móng bê tông
Sau khi đổ bê tông móng bé, móng bê tông cần phải luôn được giữ ẩm, bảo dưỡng trước những tác động khí hậu của môi trường tự nhiên bằng cách tưới nước để đảm bảo độ ẩm tiêu chuẩn cho đến khi bê tông kết dính chắc và đủ ngày tuổi công ra bê tông thành phẩm.
Lưu ý khi thi công móng bè
Khi thi công móng bè các bạn cần lưu ý là để điều chỉnh lún không đều có thể làm bè với chiều dày thay đổi. Các cọc làm nhiệm vụ truyền tải trọng xuống nền đất dưới chân cọc thông qua sức kháng mũi và vào nền đất xung quanh cọc thông qua sức kháng bên.
Có thể bố trí cọc đài thành nhóm hay riêng rẽ. Bố trí theo đường lối hay bố trí bất kì tùy thuộc vào mục đích của người thiết kế; nhằm điều chỉnh lún không đều, giảm áp lực lên nền ở đáy bè hay giảm nội lực trong bè.
Một số sai lầm khi thiết kế thi công móng bè:
Các quan điểm thiết kế móng bè; ở nước ta thường coi toàn bộ tải trọng công trình do các cọc tiếp nhận. Đóng góp của đài cọc thường bị bỏ qua, kể cả khi đáy đài tiếp xúc với đất nền. Đây là quan điểm thiết kế rất thiên về an toàn; vì thực tế đài có truyền một phần tải trọng xuống đất nền.
Quan điểm trên có thể áp dụng khi thiết kế những nhóm cọc nhỏ; có kích thước đáy đài không đáng kể so với chiều dài cọc. Vì khi ấy vùng ứng suất tăng thêm trong nền do áp lực đáy đài gây ra nhỏ; ít ảnh hưởng đến sự làm việc của các cọc.
Tuy nhiên, nếu bỏ qua sự làm việc của bè khi thiết kế móng bè – cọc; (có kích thước đáy đài đáng kể so với chiều dài cọc); sẽ dẫn đến sự mô tả không đúng sự phân phối tải trọng; lên các cọc và độ lún của móng.
